Sociaal-Darwinisme
Mathijs Schaap - 22-3-2006:
Sociaal Darwinisme, wat is dat? Volgens de encyclopedie 'Wikepedia' is dat:
Het Sociaal Darwinisme past de leer en de evolutietheorie van Charles Darwin toe op staten en volken. De theorie kwam in de 19e in de Verenigde Staten en Europa op. In feite baseerde deze visie zich niet zozeer op Darwin, maar meer op het gedachtegoed van bepaalde darwinisten zoals de Engelse filosoof Herbert Spencer en de Duitse bioloog Ernst Haeckel. Het idee van het sociaal-darwinisme is dat mensen onderhevig zijn aan selectieprocessen. Individuen, groepen mensen (zoals sociale klassen) en rassen hebben te maken met natuurlijke selectie zoals Darwin dat heeft beschreven voor planten en dieren. Bijgevolg meenden sociaal-darwinisten dat het goed was om de zwakken in de samenleving aan hun lot over te laten. De menselijke bevolking zou zichzelf op die manier vanzelf verbeteren. Darwin zelf wees dit standpunt van de hand: hulp aan zwakkere soortgenoten was volgens hem juist een van de meest hoogstaande menselijke impulsen.
Volgens deze theorie is de ene cultuur superieur aan de andere. Bij een botsing tussen culturen zal de superieure cultuur overwinnen, en het recht hebben de zwakkere te vernietigen. Op deze manier zou 'dood hout' weggesneden worden en zal het menselijk ras door een equivalent van natuurlijke selectie er als geheel op vooruit gaan. Darwin zelf wees dergelijke ideeŽn resoluut van de hand: hulp aan zwakkere soortgenoten was volgens hem juist een van de meest hoogstaande menselijke impulsen. AltruÔstisch gedrag zou een belangrijke rol hebben gespeeld in de menselijke evolutie, en komt bij zeer veel diersoorten voor.
Vele politici hebben de opvattingen van de sociaal darwinisten ge- of zelfs misbruikt. In de 19e eeuw plaatste men de Europese Westerse cultuur boven de islamitische, Afrikaanse, Indiaanse en Aziatische culturen, die men primitief of decadent vond. Dit gaf Europese landen het natuurlijk recht om de wereld te overheersen. Duitse eenheidsbewegingen en later Hitler en de nazi's stelden de Arische Germaanse cultuur boven de Slaven en de joden, waarbij Hitler het 'vernietigen' zelfs zeer letterlijk nam. De communisten zagen het als een natuurlijk recht van de sterkste van de proletariŽrs om de kapitalisten te vernietigen, terwijl men zelfs in de American Dream sociaal-darwinistische elementen kan bespeuren.
Op 'Wikepedia' vinden we onder 'Racisme' ook nog het volgende:
In de oude geschiedenis waren er veel etnocentristen, die anderen beschouwden als barbaren, maar meer op culturele dan op raciale gronden. In het antisemitisme zoals dat in de 15e eeuw in Spanje opleefde, werden religieus-culturele elementen vermengd met raciale elementen. Vanaf de 17e eeuw onderscheidden sommige Europese theologen een hiŽrarchie waarin de blanke mens het dichtst bij God stond; daaronder de negroÔde, dan de aap enz. Voor veel 18e- en 19e-eeuwse slavenhandelaren vormden deze denkbeelden een rechtvaardiging voor hun doen en laten. 'Natuurwetenschappelijke' rassentheorieŽn ontstonden in de 19e eeuw, onder meer door uitwerking van bepaalde inzichten uit de evolutietheorie. Men meende dat bepaalde rassen een natuurlijk recht hadden op een hogere positie en dat het zogenaamd superieure blanke ras door vermenging met andere rassen dreigde te verzwakken en ten onder te gaan. In de negentiende eeuw werd de racistische theorie vaak gebruikt als rechtvaardiging voor kolonialisme; er werd beweerd dat blanke mensen het morele recht hebben om heerser in landen met een niet-Europese bevolking te zijn.
Kortom: het is nog steeds realistisch te zeggen dat de Darwinistische versie van de evolutietheorie de basis was voor Hitler's Endlosung praktijken.
Antwoord (29-3-2006):
Ik zie dat je de vermogens voor documentatie en logisch nadenken hebt overgenomen van je grote voorbeeld, Peter Scheele.
Wikipedia is een open encyclopedie waar iedereen in kan gaan zitten veranderen. Het is dus niet per se de meest betrouwbare bron om argumentatie op te baseren. Als vaste schrijver op wikipedia ga ik in elk geval binnenkort deze artikelen aanpassen teneinde een beter beeld van de werkelijkheid te geven.
Maar de huidige inhoud van de artikelen rechtvaardigen al niet eens jouw conclusie. Wellicht heb je hier overheen gelezen:
'In feite baseerde deze visie zich niet zozeer op Darwin, maar meer op het gedachtegoed van bepaalde darwinisten zoals de Engelse filosoof Herbert Spencer en de Duitse bioloog Ernst Haeckel.'
en:
'Darwin zelf wees dit standpunt van de hand: hulp aan zwakkere soortgenoten was volgens hem juist een van de meest hoogstaande menselijke impulsen.'
en:
'Vanaf de 17e eeuw onderscheidden sommige Europese theologen een hiŽrarchie waarin de blanke mens het dichtst bij God stond; '
De engelstalige artikelen (bijv. Social Darwinism) leggen dit nog veel beter uit. Het blijkt dat sociaal-darwinisme niets met Darwins opvattingen van doen heeft, maar eerder steunt op oudere, christelijke idealen.
De link tussen het christelijk antisemitisme, beginnende bij Maarten Luther's boek over de Joden, en Hitler's antisemitisme zijn veel duidelijker en sterker!
Ik zal hier destijds een aantal artikelen over schrijven en dan kun je daar eventueel op reageren.
Ook Harold van der Steen heeft hier op jouw gereageerd. Als je verder wilt discussiŽren met hem wil ik graag verwijzen naar het officiŽle forum.
Mvgr,
Fedor
