Zijn dateringen niet gebaseerd op een cirkelredenering?
Is de geologische tijdschaal niet gebaseerd op de evolutiegedachte? Met andere woorden: Is de evolutionaire opeenvolging van fossielen niet gebaseerd op een circelredenering? Aardlagen worden gebruikt om fossielen te dateren en fossielen worden gebruikt om aardlagen te dateren!?
Fossielen en met name gidsfossielen werden in de eerste plaats gebruikt voor zogenaamde 'relatieve' dateringen. De datering gebeurt dan ten opzichte van elkaar en wordt niet uitgedrukt in jaren. Fossielen in een bepaalde laag hebben dezelfde leeftijd, in een bovenopliggende laag in principe jonger, en in een onderliggende laag in principe ouder en ga zo maar voort.
Geologen hebben sinds de 18e eeuw al hele gebieden in kaart gebracht en de verschillende aardlagen die daarin voorkomen. De verschillende aardlagen werden herkend aan het soort steen en de fossielen die erin voorkomen. Bepaalde opeenvolgingen van lagen in verschillende gebieden en zelfs verschillende landen komen met elkaar overeen en dus op die manier kon men de geologische tijdschaal samenstellen.
De precieze leeftijden van de verschillende tijdperken in de geologische tijdschaal was aanvankelijk geïnformeerd giswerk. Pas halverwege de 20e eeuw is men in staat geraakt om met behulp van radioactieve isotopen en chemische samenstelling precieze getalletjes te zetten op de aardlagen en daarmee de tijdperken. Dit heet 'absolute' datering en bleek de relatieve dateringen te bevestigen.
De geologische tijdschaal is dus helemaal niet op de evolutiegedachte gebaseerd, want het was in grote lijnen al vastgesteld vóórdat Darwin's boek uitkwam. Het was in werkelijkheid juist de geologische tijdschaal en de opeenvolging van verschillende fauna's die de evolutiegedachte heeft geïnspireerd.
Eerst stapte men van zondvloedgeologie af en over op katastrofisme, dat uitging van een oude aarde, waarbij verschillende scheppingen werden afgewisseld door katastrofen. Later werd ook het katastrofisme vervangen door het actualisme (ook wel uniformitarianisme genoemd), dat in licht gemodificeerde vorm nog steeds geldig is.
